Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na to, że zbyt częste stosowanie paracetamolu może doprowadzić do przedawkowania, skutkującego groźnymi dla zdrowia konsekwencjami. Jak działa więc paracetamol i jak należy go dawkować, aby sobie pomóc, a nie zaszkodzić?
Paracetamol - co to właściwie za lek?
Paracetamol jest lekiem, którego właściwości przeciwbólowe odkryto już ponad sto lat temu.
W Polsce swoją popularność zdobył dopiero w drugiej połowie XIX wieku, jako skuteczna alternatywa dla często zażywanego wówczas piramidonu. Paracetamol uważany jest przez Światową Organizację Zdrowia za środek niezwykle bezpieczny[1], który mogą stosować zarówno dorośli, jak i dzieci. Mimo, iż jest skuteczny i szybko uśmierza ból, bardzo łatwo również o jego przedawkowanie. Nie należy więc nigdy przekraczać zalecanej dawki, która została wskazana w ulotce wybranego leku.
Paracetamol: działanie
Paracetamol wykazuje przede wszystkim działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Dobrze wchłania się do organizmu, dlatego szybko uśmierza ból i niweluje gorączkę. Według informacji udostępnionych przez Światową Organizację Zdrowia, efekt przeciwbólowy po zażyciu jednej dawki lekarstwa, utrzymuje się do 4-6 godzin, zaś przeciwgorączkowy do 6-8 godzin.
Tak skuteczne działanie paracetamolu, związane jest z zatrzymaniem enzymu zwanego cyklooksygenazą kwasu arachidonowego, odpowiadającego za wiązanie hormonów bólu. Z kolei w trakcie gorączki, lek powstrzymuje spajanie prostaglandynu odpowiedzialnego za podwyższenie temperatury ciała. Po paracetamol można więc sięgać w przypadku wystąpienia:
- bólów głowy;
- bólów ucha;
- bólów menstruacyjnych;
- bólów mięśni lub stawów;
- bólów zębów;
- bólów kręgosłupa;
- nerwobóli;
- bólów pooperacyjnych lub pozabiegowych;
- gorączki.
Paracetamol stosuje się również w trakcie grypy lub przeziębienia. Ponadto, zalecany jest pacjentom borykającym się z astmą, chorobąwrzodową, zaburzeniami krzepliwości krwi oraz alergią na niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Paracetamol: przeciwwskazania
Badania przeprowadzone przez doktor Emmert Roberts w 2013 roku, wykazały, że paracetamol u niektórych osób może wywoływać negatywne skutki uboczne. Według analizy opublikowanej na łamach pisma Annals of the Rheumatic Diseases, leków zawierających ten składnik nie mogą stosować:
- dzieci poniżej 3 miesiąca życia;
- osoby chorujące na niewydolność wątroby lub nerek;
- osoby wykazujące nadwrażliwość lub nietolerancję na którykolwiek ze składników leków.
Ponadto, paracetamolu nie powinny zażywać osoby mające problem z nadużywaniem alkoholu. Kobiety w ciąży oraz mamy karmiące, mogą stosować środek wyłącznie za zgoda lekarza. Należy również pamiętać, że paracetamol łatwo wchodzi w interakcję z innymi lekami, dlatego przed zastosowaniem konieczne jest szczegółowe zapoznanie się z ulotką danego leku. Nieprawidłowe łączenie tego leku przeciwbólowego z niektórymi środkami, może znacząco podwyższyć ryzyko uszkodzenia nerek i wątroby. Paracetamol dodatkowo wzmaga działanie lekarstw przeciwzakrzepowych oraz przeciwcukrzycowych.
Paracetamol: dawkowanie
Paracetamol jest lekiem, który został dopuszczony do obrotu na terenie Polski. Można go kupić bez recepty.
Rejestr produktów leczniczych zaleca więc następujące dawkowanie środka:
- dorośli -podczas krótkotrwałego stosowania, można przyjmować dwie tabletki zawierające 500 mg paracetamolu w co najmniej czterogodzinnych odstępach czasowych.
- dzieci, przerwa pomiędzy kolejnymi dawkami musi wynosić sześć godzin., dawkujemy wzalezności od wagi zgodnie z wytycznymi na ulotce przylekowej.
Paracetamol zaczyna działać mniej więcej po upływie trzydziestu minut. Jeśli ból nie ustąpi w ciągu 5 dni, a gorączka w ciągu 3 dni, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.
Paracetamol a przedawkowanie
Zażywanie paracetamolu zgodnie z załączoną do leku ulotką nie doprowadzi do przedawkowania. Należy uważać, aby nieświadomie nie dublować zalecanej dziennej dawki preparatu. Wiele popularnych leków przeciwgrypowych, również w swoim składzie zawiera paracetamol, dlatego tak ważne jest dokładne sprawdzenie składu wszystkich zażywanych środków. Tylko dzięki odpowiedniej kontroli można uniknąć przedawkowania leku. Do najczęstszych objawów świadczących o przedawkowaniu paracetamolu zalicza się:
- wymioty;
- nudności;
- biegunkę;
- bóle brzucha;
- nadmierną potliwość.
Jeżeli chciałbyś dowiedzieć się więcej na temat paracetamolu zajrzyj również do artykułu: Paracetamol - działanie, bezpieczeństwo, przedawkowanie.
[1] Źródło: https://www.who.int/medicines/publications/08_ENGLISH_indexFINAL_EML15.pdf
