Opublikowany przez: Ulinka 2010-03-13 13:55:02
Większość ludzi zapytanych o definicję asertywności odpowiada, że jest to umiejętność mówienia "nie". Ale asertywność to znacznie więcej niż tylko sposób konstruowania odpowiedzi odmownej. Najprostsza, ale zarazem najbardziej wyczerpująca i oddająca istotę definicja, określa asertywność jako umiejętność wyrażania siebie.
Asertywności określa ją jako bezpośrednie, uczciwe i stanowcze wyrażenie wobec innych swoich uczuć, postaw, opinii lub pragnień w sposób respektujący ich uczucia, postawy, opinie i pragnienia (M. Król - Fijewska). To także umiejętność stanowczego, śmiałego, zdecydowanego i uczciwego zachowania.
Idąc dalej, asertywność to kilka grup zachowań: obrona swoich praw (umiejętność odmawiania), przyjmowanie ocen (pochwał i krytyki), wyrażanie uczuć (pozytywnych i negatywnych), wyrażanie własnej opinii, a nawet... inicjatywa w kontaktach towarzyskich. W sytuacjach konfliktowych asertywne zachowanie daje szansę rozwiązania konfliktu bez rezygnowania z własnej godności i uznawanych przez nas wartości.
Osoba zachowująca się asertywnie potrafi reklamować wadliwy towar w sklepie, zwrócić uwagę obcej osobie zbyt głośno rozmawiającej w teatrze, upomnieć się o resztę pieniędzy podczas płacenia za taksówkę itp. Potrafi również upomnieć się o niezwrócony dług u znajomego, odmówić spełnienia zbyt uciążliwej prośby, a także poprosić o pomoc, gdy tego potrzebuje.
Osoby asertywne nie tylko potrafią bronić własnych praw, lecz jednocześnie respektują prawa innych. Przejawia się to m.in. w tym, że nie podejmują decyzji za inne dorosłe osoby, nie krzyczą, nie używają obraźliwych słów w celu wywarcia wpływu.
Asertywność to zachowanie stanowcze, a jednocześnie łagodne, podczas którego traktujemy drugą osobę jak równego sobie partnera.
H. Fensterheim sformułował pięć praw regulujących zachowania asertywne:
Dlaczego jeszcze warto być osobą asertywną? Oto jakie korzyści niosą ze sobą zachowania asertywne:
Jednak zachowania asertywne nie są receptą na każdą okoliczność. Nie zawsze zachowując się asertywnie możemy osiągnąć nasze cele. W kontaktach z autorytarnym szefem czy niezrównoważonym kolegą możemy czasami więcej osiągnąć zachowując się w sposób uległy czy stosując manipulację. Wybór zawsze należy do nas, bo to my decydujemy, co jest dla nas najważniejsze.
Istnieje jednak ryzyko związane ze zmianą naszego zachowania na asertywne.
Tak więc, asertywność to pewien sposób funkcjonowania, który opisują następujące słowa kluczowe:
Zachowania asertywne zwykle podnoszą naszą samoocenę. Herbert Fensterheim radzi:
Jeżeli masz wątpliwości, czy dane zachowanie jest asertywne, sprawdź, czy choćby odrobinę zwiększa ono Twój szacunek do samego siebie.
Jeżeli tak - jest to zachowanie asertywne.
Jeżeli nie - nie jest ono asertywne"
Ideę asertywności bardzo dobrze oddaje nasze stare przysłowie: nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe! Asertywności można się nauczyć.
Źródła:
H. Fensterheim, J. Baer "Nie mów TAK, gdy chcesz powiedzieć NIE. Jak nauczyć się asertywności" Książka i Wiedza, Warszawa, 2006.
M. Król-Fijewska "Stanowczo, łagodnie, bez lęku" Wydawnictwo WAB, Warszawa 2005.
Pokaż wszystkie artykuły tego autora
Ulinka 2010.03.13 23:30
Jeszcze odnośnie granicy, jeśli w obronie swoich praw, wyrażaniu i egzekwowaniu swoich potrzeb zapominamy o prawach i potrzebach innych, i nasze musi być na wierzchu - to przekroczyliśmy już granicę.
dziecinka 2010.03.13 23:24
Dobry temat, asertywności warto się uczyć.
Ulinka 2010.03.13 23:10
Arogancja jest przejawem zachowania agresywnego. W przypadku zachowań agresywnych sytuacje są spostrzegane jako pole walki, a celem staje się wygrana własna i przegrana, pokonanie przeciwnika. Nie liczymy się z innymi, nie słuchamy ich, podejmujemy decyzję bez uwzględniania ich praw. W asertywności chodzi o utrzymanie dobrych kontaktów z innymi, rozwiązanie konfliktu. I to jest ta granica, tak sądzę.
Nie masz konta? Zaloguj się, aby pisać swoje własne artykuły.