Kurza ślepota – czym jest i jak się przed nią ustrzec? - Artykuł
Znajdź nas na

Polub Familie.pl na Facebooku

Poleć link znajomym

Kurza ślepota – czym jest i jak się przed nią ustrzec?

Kurza ślepota – czym jest i jak się przed nią ustrzec?

Autor zdjęcia/źródło: mat. partnera artykułu

Choroby oczu związane z uszkodzeniem pręcików powodują zaburzenia widzenia w ciemności i w warunkach słabego oświetlenia. Stan ten nazywany jest potocznie kurzą ślepotą lub ślepotą zmierzchową1. Do jej rozwoju doprowadzić może niedobór pewnej witaminy. Brak jakiej witaminy prowadzi do kurzej ślepoty? Co to jest kurza ślepota i jak ją leczyć? Odpowiadamy!

Kurza ślepota – co to jest?

Aby lepiej zrozumieć, na czym polega kurza ślepota, trzeba wiedzieć, jak wygląda budowa siatkówki oka. Znajdują się w niej dwa rodzaje komórek odpowiedzialnych za odbiór wrażeń wzrokowych: czopki i pręciki. Te pierwsze umożliwiają widzenie kolorów w warunkach relatywnie dobrego oświetlenia, natomiast te drugie umożliwiają widzenie w gorszym oświetleniu, ale nie są w stanie rozróżnić barw obrazu1.

Zaburzenia fotoreceptorów, w tym głównie pręcików, objawiają się problemem z widzeniem przy słabym oświetleniu i w ciemności. Właśnie ten stan nazywa się kurzą ślepotą1.

Przyczyny kurzej ślepoty

Powodem wystąpienia kurzej ślepoty może być zwyrodnienie barwnikowe siatkówki lub wrodzona choroba genetyczna, która nosi nazwę wrodzona stacjonarna ślepota zmierzchowa. U chorego na tę chorobę od urodzenia występują zaburzenia widzenia w ciemności typu stabilnego, niepostępującego1.

Kolejną przyczyną kurzej ślepoty jest znaczny niedobór witaminy A, a to dlatego, że jest ona ważnym składnikiem przemian biochemicznych umożliwiających odbiór wrażeń świetlnych przez pręciki siatkówki. Ponadto witamina A wpływa na procesy związane ze wzrostem komórek nabłonka. W przypadku jej niedoboru mogą wystąpić zaburzenia rogówki, ponieważ jej powierzchnia jest pokryta tymi komórkami. Duże uszkodzenie komórek nabłonka rogówki skutkuje keratopatią, co w połączeniu z zaburzeniem działania pręcików prowadzi do poważnego upośledzenia widzenia1.

Kurza ślepota – objawy

Osoba cierpiąca na kurzą ślepotę bardzo źle widzi nocą, a jej oczy mają duże trudności z przystosowaniem się do ciemności. Gdy wchodzi z pomieszczenia ciemnego do jasnego, to jej oczy potrzebują ponad minutę, aby przyzwyczaić się do ciemności i prawidłowo odbierać bodźce wzrokowe. Ten sam efekt w zaawansowanym stadium choroby wywołują cienie w słoneczny dzień2.

Nawet w ciągu dnia i przy dobrym oświetleniu chory na ślepotę zmierzchową widzi słabo, natomiast w nocy jest praktycznie niewidomy. Choć widzi punkty światła, to nie dostrzega oświetlonego otoczenia. Przez to ma duże problemy z samodzielnym poruszaniem się2.

Leczenie kurzej ślepoty

Rozpoznanie kurzej ślepoty umożliwia badanie elektrofizjologiczne siatkówki, które informuje o funkcji czopków i pręcików. Niestety kurza ślepota jest chorobą nieuleczalną. Trwają jednak prace nad terapią genową oraz metodami leczenia komórkami macierzystymi, co daje nadzieję, że w przyszłości będzie można ją skutecznie leczyć1.

Chory na kurzą ślepotę powinien zadbać o optymalną korekcję okularową oraz zaopatrzyć się w nowoczesne pomoce optyczne dla słabowidzących. Wskazane jest także leczenie chorób współistniejących takich jak zaćma czy obrzęk plamki. Jeżeli występuje niedobór witaminy A, konieczna jest jej suplementacja1.

Kurza ślepota – profilaktyka

Z uwagi na fakt, że jedną z przyczyny kurzej ślepoty jest niedobór witaminy A, trzeba zadbać o odpowiednią jej podaż w diecie.Źródłem witaminy A są produkty zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Największe jej pokłady występują w podrobach, niektórych gatunkach ryb (np. łososiu, makreli) oraz jajach. Jest ona także obecna w mięsie i jego przetworach, tłuszczach oraz mleku i jego przetworach. Jeżeli chodzi o produkty roślinny, to witamina A znajduje się ona w warzywach, głównie czerwonej papryce, sałacie, marchwi i szpinaku, a także w owocach takich jak brzoskwinie, morele, wiśnie i śliwki. Warto zatem włączyć wymienione produkty do swojej diety, aby uniknąć niedoboru witaminy A, która może doprowadzić do rozwoju kurzej ślepoty.

Bibliografia:

  1. Stodolska-Nowak A., Siwiec-Prościńska J., Ślepota zmierzchowa, Okulistyka po dyplomie, 2018.
  2. Krawczyński M., Skorczyk-Werner A., Oleksiak E. i in., GENialni – poradnik dla osób z genetycznymi schorzeniami wzroku, Retina AMD Polska, Warszawa, 2021.
  3. Przygoda B., Witamina A, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2012.