Żyjemy dziś w tak permanentnym hałasie, że nawet nie zdajemy sobie już z niego sprawy. Od prawdziwie uciążliwych dźwięków wielkiego miasta (samochody, reklamy, gwar uliczny) po domowych wrogów kojącej ciszy (sprzętów AGD, komputera, telefonu itd.). Czy nam to przeszkadza czy nie, badania naukowe dowodzą, że cisza jest nam potrzebna. Do czego? Do myślenia. Czy zatem możemy ją zapewnić małemu dziecku choćby częściowo? Jak dbać o komfort dźwiękowy naszego dziecka?
Hałas i niemowlak: co drażni niemowlaka?
Oprócz jaskrawego odbioru dźwięków, do których my dorośli już się przyzwycziliśmy, niemowlę zwyczajnie szybciej jest hałasem wykończone. Konsekwencją tego przemęczenia (przebodźcowania) może być zwiększona marudność, trudności w jedzeniu i zaśnięciu (nawet na drzemce), płaczliwość a nawet histeryczny płacz. Ciężko będzie nam uspokoić malucha bez odcięcia go od źródła stresu czyli hałasu. Pamiętając, że dziecko odbiera świat mocniej niż "stępieni" zmysłowo dorośli, szczególną ostrożnością obwarujmy następujące hałasy:
- Głośne rozmowy wielu osób na raz (większe spotkania rodzinne i przyjęcia towarzyskie),
- Imprezy plenerowe,
- Spacer po centrum miasta,
- Dźwięki z telewizora i radia,
- Komputery, tablety, telefony (szary szum, szum nadmiarowy),
- Dźwięki z placu zabaw
Każde z tych miejsc charakteryzuje się swoistym rodzajem hałasu, który u jednych dzieci będzie bardziej akceptowalny a u innych mniej. Zadaniem rodzica jest obserwacja swojego dziecka i rozpoznanie, pośród których dźwięków czuje się mniej komfortowo i szybciej się męczy. Wówczas łatwiej będzie płynnie regulować natężenie hałasu względem relaksu i odpoczynku od nadmiaru drażniących dziecko dźwięków.
Hałas w rozwoju dziecka: jak unikać przestymulowania dźwiękami?
Oczywiście nie jest rozwiązaniem unikanie wszelkich spotkań towarzyskich celem "nie przestymulowania dziecka dźwiękami". Wszyscy żyjemy na tym samym świecie, dlatego i dziecko prędzej czy później przywyknie to tych samych natężeń dźwiękowych co my. Chodzi jednak o to, by - zanim będzie świadome tego co i dlaczego mu przeszkadza oraz jak się przed tym chronić - nie dostarczać maleństwu dodatkowych stresów. A hałas jest jednym z poważniejszych stresów u małego dziecka. Jak więc unikac przestymulowania dziecka dźwiękami, jednocześnie nie odgradzając go od współczesnego świata?
- Rób pauzy. Spotkania rodzinne mają ogromne znaczenie dla więzi, budowy tożsamości i poczucia przynależności u dziecka. Mogą być jednak uciążliwe również i dla nas. Dlatego co kilkanaście, kilkadziesiąt minut wychodź z maluchem dalej od głównego źródła głośnych rozmów - pójdź z nim na mały spacer po ogrodzie, idźcie obejrzeć pieska sąsiadów lub udajcie się na dłuższy spacer wózkiem po okolicy.
- Unikaj telewizji. Grające w tle rodzinnego życia "pudło" to częsty obrazek w wielu domach. Bardzo ważne jednak, aby pamiętać o wytycznych ekspertów na temat szkodliwego oddziaływania kontaktu dziecka z monitorem do drugiego roku życia. A również i później wytyczne są bardzo restrykcyjne: dzieci od 0 do 2 lat nie powinny w ogóle oglądać telewizji ani korzystać z żadnych urządzeń elektronicznych z monitorem; dzieci od 2 do 5 lat mogą oglądać telewizję maksymalnie do 1 godziny dziennie (pod nadzorem rodzica); dzieci od 5 do 8 lat mogą oglądać telewizję przez 1 godzinę dziennie a dzieci powyżej 8 lat - do 2 godzin dziennie.
- Planuj z wyprzedzeniem. Jeśli wiesz, że np. czeka was spacer z dzieckiem przez głośne i zatłoczone centrum miasta, zaplanuj dzień tak by tuż po tym był czas na spokojną drzemkę w domu lub wizytę w parku, z dala od ulicznego gwaru. Utrzymywanie balansu między dźwiękami głośnymi i względną ciszą, w odpowiednim natężeniu i proporcjach, pozwolą dziecku na samodzielną regulację elementów stresowych i rozładowanie ich w naturalny, nie krytyczny sposób.
- Kup słuchawki. Kiedy wiesz, że nie może was zabraknąć na imprezie plenerowej lub wiesz, że Twoje dziecko szczególnie jaskrawo reaguje na intensywny i długotrwały hałas (nawet jeśli jest to koncert waszego ulubionego zespołu), koniecznie uzbrój się w specjalne słuchawki wyciszające lub niwelujące odczuwalny poziom hałasu. To będzie prawdziwa ulga dla wrażliwego dźwiękowo dziecka pośród szarego szumu.
- Reguluj. Obserwując uważnie swoje dziecko w codziennych sytuacjach wiesz, których momentów dnia nie lubi, jakie sytuacje je denerwują, kiedy traci cierpliwość. Powiąż to z natężeniem dźwięków lub innych bodźców - być może to one generują gorszy nastrój u dziecka. Testuj swoje przypuszczenia i wprowadzaj drobne zmiany nawyków - inną trasę powrotu z przedszkola, cichszy plac zabaw, nierozmawianie przez telefon gdy wracacie razem. Jeśłi zauważysz zmianę w zachowaniu dziecka - bingo!
Gdy jednak wszystkie domysły zawiodą a nasz maluch źle się czuje, jest nadal zły, rozdrażniony i "sam nie wie czego chce" - przytulcie się i potrwajcie chwilę w takim spokojnym uścisku. Przytulenie pomaga rozładować zły stres najszybciej i najskuteczniej. A poza tym, kto nie lubi przytulać się z własnym maluchem.
CZYTAJ TEŻ:
>> Jak zrobić krochmal do kąpieli dla dzieci?
>> Jak wspierać naukę chodzenia małego dziecka?
