Opublikowany przez: Kasia P.
Badania prowadzone w latach 1968–1982 sugerują, że problem dysleksji dotyczy 9–10 proc. uczniów, a dysortografii 13–16 proc, specjaliści przyjmują jednak, że odsetek ten mógł ulec podwyższeniu, ze względu na zatrucie środowiska, wyższy wiek kobiet zachodzących w ciążę i inne czynniki, które przekładają się na wzrost częstotliwości występowania uszkodzeń i dysfunkcji centralnego układu nerwowego u dzieci. U osób z dysortografią kłopot polega na zaburzeniu procesu uczenia i przyswajania zasad ortograficznych: dziecko nie jest w stanie opanować poprawnej pisowni oraz prawidłowego zapisu wyrazów, pomimo znajomości zasad pisowni.
Dysortografię najczęściej spotyka się razem z dysleksją - trudnościami z czytaniem - chociaż występuje także samodzielnie. Do najbardziej charakterystycznych objawów dysortografii zalicza się klasyczne błędy ortograficzne w obrębie u-ó, rz-ż, ch-h, mylenie liter – głosek, które są zbliżone fonetycznie, głosek miękkich i nosowych, pomijanie elementów graficznych liter i znaków interpunkcyjnych, przestawianie lub opuszczanie liter w wyrazach, mylenie liter o podobnych kształtach itd. Starsze dzieci rzadziej mylą litery, natomiast popełniają błędy ortograficzne. Ogromną trudność sprawia im również nauka języków obcych. Deficyty słuchowo-fonologiczne przekładają się na liczne błędy związane z przetwarzaniem języka mówionego na pisany. Dzieci mają problemy z odróżnianiem i różnicowaniem głosek, rozpoznawaniem i tworzeniem słów czy zachowaniem prawidłowej konstrukcji wyrazów podczas ich zapisywania.
Czwarte wydanie Diagnostycznego i Statystycznego Podręcznika Zaburzeń Psychicznych - Diagnostic and Statistic Manual of Mental Disorder – DSM-IV opublikowane przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne, opisuje dysortografię jako „zaburzenie pisemnej komunikacji (ekspresji)” (Disorder of Written Expression: 315.2). Jest to jedno z dziesięciu typów różnych zaburzeń rozwoju i zachowania rozpoznawanych w okresie niemowlęctwa, dzieciństwa i adolescencji z kategorii "Learning Disorders": zaburzeń uczenia się. Naukowcy uznają, że przyczyną dysortografii są mikrouszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego lub zaburzenia ośrodkowych funkcji wzrokowych i słuchowych. Zaburzenie to jest diagnozowane najczęściej wówczas, kiedy dziecko wykazuje charakterystyczne trudności związane z poprawnym pisaniem, pod innymi względami rozwijając się jednak prawidłowo.
Specjaliści podkreślają, że dysortografia nie powinna być usprawiedliwieniem dla niepoprawnego pisania. Nad zaburzeniem tym można, a nawet należy systematycznie pracować, zwłaszcza, że regularne ćwiczenia i praca z dzieckiem przynoszą dobre efekty. Pierwszym krokiem musi być jednak profesjonalna diagnoza przeprowadzona np. w poradni psychologiczno-pedagogicznej lub poradni zdrowia psychicznego. Jeśli dysortografia zostanie potwierdzona, najlepiej przez zespół złożony z psychologa, logopedy i pedagoga, wówczas można rozpocząć terapię pedagogiczną. Dalszy plan działań w znacznej mierze jest determinowany przez stopień nasilenia trudności, którym charakteryzuje się dziecko. W przypadku niewielkich trudności w nauce może wystarczyć pomoc nauczyciela i wspólna praca dziecka i rodzica. Gdy trudności są większe, dziecku mogą zostać zasugerowane zajęcia korekcyjno-kompensacyjne prowadzone przez wykwalifikowanego nauczyciela najczęściej w gabinecie terapii pedagogicznej (wówczas wspólna dodatkowa praca rodziców z dzieckiem w domu jest już obligatoryjna) terapia indywidualna lub uczęszczanie do klasy terapeutycznej.
Chcąc pracować z dzieckiem w domu, najważniejsze to umieć wczuć się w jego sytuację. Pomimo starań, dziecko popełnia błędy, nierzadko takie, które na twarzach osób postronnych budzą uśmiech, więc w konsekwencji może czuć się zniechęcone i sfrustrowane. Naturalne jest, że w tej sytuacji traci motywację do nauki i niestety często spada jego samoocena. Doświadcza niemocy, niezrozumienia i poczucia poniżenia skoro zawsze jest wypada gorzej niż "zdrowi" rówieśnicy. Dlatego praca z takim dzieckiem wymaga ogromnej empatii i umiejętności przekazania miłości i akceptacji przy jednoczesnym wyznaczeniu jasnych granic, które będą stały na straży regularnej nauki. Rodzice, których dzieci cierpią na dysortografię, zazwyczaj napotykają na swojej drodze dwa rodzaje związanych z tym problemów: po pierwsze, motywacja do nauki dziecka z dysortografią jest często niższa niż motywacja jego rówieśników, chociaż ze względu na charakter zaburzenia, dziecko musi poświęcić zdecydowanie więcej czasu na ćwiczenia i naukę poprawnego pisania; po drugie, jeśli rodzic chce samodzielnie pracować z dzieckiem, powinien mieć merytoryczne wsparcie w usystematyzowanych programach korekcyjnych, aby wysiłek podejmowany przez dziecko był celowy i przynosił najlepsze możliwe efekty.
Jeśli chodzi o stronę dydaktyczną, najważniejsze jest wprowadzenie do zajęć ćwiczeń stymulujących rozwój intelektualno-emocjonalny, takich jak m.in. zabawy ortograficzne, ćwiczenia dla umysłu typu rebusy, krzyżówki, łamigłówki, rysowanie wesołych obrazków pozwalających łatwo odróżnić mylące się litery itd. Rodzic powinien otrzymać propozycję ćwiczeń do pracy domowej z poradni terapeutycznej, w której leczone jest dziecko lub od czuwającego nad edukacją dziecka nauczyciela. Przydatną pomocą może być również dostępny na platformie BrainMax.pl kurs przygotowany przez pedagog mgr Agnieszkę Tetelę-Lipecką składający się ze specjalnie zaprojektowanych gier dydaktycznych. Tworząc ich koncepcję, wykorzystano nie tylko wieloletnie doświadczenie z pracy z dziećmi z dysortografią, ale również wiadomości uzyskiwane podczas badania dzieci skalą ryzyka dysleksji, dysortografii i dysgrafii Marty Bogdanowicz. Ważnym aspektem jest także forma ćwiczeń – gry skonstruowano tak, aby nauka przez zabawę była dla dziecka przyjemnością.
Osiągnięte efekty są sprawą indywidualną i zależą od wielu czynników osobowościowych (np. zaangażowanie, chęci) i psychicznych (zdolność koncentracji, szybkość zapamiętywania), niewątpliwie jednak każdy, kto będzie systematycznie i z zaangażowaniem ćwiczył, powinien osiągać widoczne sukcesy w zakresie corridy ortograficznej.
Pokaż wszystkie artykuły tego autora
Nie masz konta? Zaloguj się, aby pisać swoje własne artykuły.